Berkelland

Op 10 oktober 2015 demonstreerden al zo'n 7000 mensen tegen invoer van TTIP. Toch weten veel mensen nog niet wat TTIP is. Arjen Lubach vroeg in zijn TV-programma aan een zaal met honderden toeschouwers wie er ooit van TTIP gehoord had. Niemand wist het.

Maar wat is TTIP nou eigenlijk? TTIP is de afkorting van Transatlantic Trade and Investment Partnership. Het is een handelsverdrag tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten. Er wordt momenteel nog over onderhandeld. De onbekendheid van TTIP is veroorzaakt door de geheimzinnigheid omtrent de onderhandelingen. De besprekingen vinden achter gesloten deuren plaats.

TTIP is dus een handelsverdrag. Op zich is dat niets bijzonders. We hebben met wel meer landen een handelsverdrag. Maar het wordt wel oppassen geblazen als in het verdrag allemaal dingen staan die we eigenlijk helemaal niet willen. Arjen Lubach kwam in zijn uitzending met de chloorkip en genetische manipulatie.

In Amerika is het gebruikelijk dat kippenvlees wordt schoongemaakt in een chloorbad. In Europa hebben we over het algemeen strengere regels en mogen dat soort dingen niet. Als TTIP van kracht gaat, mogen Amerikaanse bedrijven hun chloorkippen ook in Europa verkopen. Met TTIP zijn wij dus niet meer in staat democratisch onze eigen regels te maken, maar zal Amerikaanse wetgeving bepalend worden.

Maar het ergste komt nog: Als de EU of de Nederlandse overheid dan toch de verkoop van chloorkippen verbied, dan kunnen Amerikaanse bedrijven naar het Investor-State Dispute Settlement (ISDS). Het ISDS is een arbitragecommissie dat bestaat uit drie juristen. Eén van de benadeelde partij, één van het land dat de beperking oplegt. De derde jurist wordt door de beide partijen aangewezen. Dit arbitrage-proces speelt zich achter gesloten deuren af en omzeilt de normale rechterlijke kanalen.

Onder druk van de publieke opinie zijn er inmiddels wel wat wijzigingen aangebracht. Lilianne Ploumen (PvdA), de huidige minister van handel, heeft verklaard dat de chloorkip op een lijstje van niet-toegestane zaken komt. Zo zullen er nog wel wat zaken op zo'n lijstje komen. Maar wat gebeurt er met zaken die nu nog ontdekt moeten worden? Die staan nog niet op het lijstje met uitzonderingen en wat dan? TTIP is een soort veenbrand: Eénmaal aangestoken is het bijna niet meer te blussen.

Aan de demonstraties op 10 oktober in Amsterdam, Berlijn, München, Brussel, Madrid en Helsinki namen zo'n 165 duizend mensen deel en maar liefst 3.378.292 handtekeningen zijn opgehaald. Dit heeft er inmiddels voor gezorgd dat de onderhandelaars een iets andere koers zijn gaan varen. De ISDS-arbitrage wordt vervangen door ICS-arbitrage. Maar nog steeds zonder onafhankelijke rechtspraak en niet bestemd voor iedereen.

Voorstanders van TTIP wijzen er op dat we veel economisch voordeel kunnen halen uit vrijhandel. Het argument dat we vanwege de voortdurende crisis TTIP nodig hebben snijdt geen hout. Er zijn vele voorbeelden te vinden van vergelijkbare verdragen die slecht zijn uitgepakt. Ecuador werd geconfronteerd met een boete van 2,3 miljard dollar. Dat is 3% op hun overheidsbudget! Als wij in Nederland zo'n boete krijgen, dan zal de crisis nog wel een tijd duren en zal de overheid nog meer moeten bezuinigen op bijvoorbeeld gezondheidszorg.

Naast TTIP is de Europese Unie in onderhandeling met Canada over een vergelijk baar verdrag: CETA. CETA staat al veel verder in de steigers dan TTIP. De Canadezen hebben door hun vrijhandelsverdrag met de VS de claimcultuur ook al aardig in de vingers. Ook van CETA moeten we eveneens af. Mocht TTIP niet doorgaan en CETA wel blijven bestaan, dan kunnen Amerikaanse bedrijven Canada als sluiproute voor hun claims gebruiken. Door de fikse boetes beseffen een aantal landen al dat verdragen met ISDS-clausules geen enkel voordeel bieden. Zuid-Afrika is al begonnen verdragen op te zeggen. Indonesië heeft al 18 van zijn 64 verdragen beëindigd.

En wat denk je, wat slecht is voor Zuid-Afrika en Indonesië is wel goed voor ons? Nee, toch? Mocht je het nodig vinden het aantal handtekeningen van 3.378.292 wat op te voeren ga dan naar stop-ttip.org en zet die van jou er ook bij.

Joop Voortman